Poza mapą • IMAGINARIUM LITERACKIE
Poza mapą • IMAGINARIUM LITERACKIE
Jaka jest niewyobrażalna moc imaginacji twórczej nie trzeba nikogo specjalnie przekonywać. Literatura piękna to wyjątkowy przykład potęgi wyobraźni pisarzy, dzięki której my – odbiorcy możemy przenieść się w nierealny świat, gdzie niemożliwe staje się możliwym, niewidzialne – widzialnym. Nowe horyzonty i nieskończona liczba światów – wszystko na wyciągnięcie ręki. „Czytać to znaczy tłumaczyć” jak twierdzi Wystan Hugh Auden („Ręka farbiarza i inne eseje, Warszawa 1988) oraz „Żadna książka – zwłaszcza słownik – nie istnieje w pełni bez swoich czytelników” podkreśla Alberto Manguel (Słownik miejsc wyobrażonych, Warszawa 2019). Czy opowiadane historie mogą trafić wprost do naszej wyobraźni? Czy dalej już sami potrafimy kreować fikcje? Czy staniemy się nienasyconymi poszukiwaczami? Czy podróż bez mapy z osobliwą kontemplacją wyimaginowanej przestrzeni stanie się zachęcającą propozycją dla miłośników dobrej literatury i szansą na subiektywne projekcje? Może poeta miał rację, pisząc słowa, że „najpiękniejszy jest przedmiot / którego nie ma” (Zbigniew Herbert, „Studium przedmiotu”, Wrocław 1995). Jak się przekonać? Wyobraźnia nam podpowie. Albo nowa wystawa w holu wypożyczalni PiMBP w Kłodzku pomyślana jako skromny ukłon dla fenomenu artystycznej fantazji i źródło kolejnych lektur. Kusząca (nie)miejscami, które istnieją tylko w geografii wymyślonej, utrwalone przez pisarzy i odczytywane przez odbiorców.
Poza mapą • IMAGINARIUM LITERACKIE to projekt zainspirowany prawdziwą perełką wydawniczą. Rok temu ukazał się polski przekład „Słownika miejsc wyobrażonych” autorstwa Alberto Manguela (argentyńskiego pisarza, edytora, tłumacza) i Gianniego Guadalupiego (włoskiego historyka) poszerzony o kilkanaście rodzimych haseł (PIW, 2019). Aż 1001 stron (jak słynna „Księga tysiąca i jednej nocy”) wyjątkowego przewodnika o najważniejszych, najciekawszych, też mało znanych i fikcyjnych światach stworzonych mocą imaginacji autorów. Poza opisami słownik zawiera mnóstwo map, rysunków, grafik związanych z przedstawianymi miejscami. Dzięki niemu, możemy powrócić do ulubionych krain lub odkryć je na nowo. Ekspozycja prezentowana w kłodzkiej bibliotece to skromny wybór z ogromnego księgozbioru, cuda literatury jak w słowniku, z wykorzystaniem alfabetu, ale hasła są w układzie dość swobodnym. Szczególne miejsce zajmują światy równoległe odnalezione w polskiej literaturze. Pojawiają się też opisy fantastycznych krain, zamków, miast, wysp z literatury dziecięcej i dla dorosłych. Z krótką notą zachęcającą do odkrywania tajemnic ukrytych w książkach. W oknie wystawowym, obok „Słownika miejsc wyobrażonych”, króluje czarny globus bez naniesionej kartografii, lecz z wymownym napisem: przestrzeń kreowana – pisarze – siła wyobraźni – czytelnicy. Obok widnieje słynna tzw. grafika Flammariona,metaforyczny rysunek, który do dziś budzi zachwyt. Ziemia na tle wszechświata według fantazji średniowiecznych i wędrowiec wychylający się poza krawędź firmamentu.
Wszystkich uważnych i dociekliwych tropicieli starszych i młodszych zapraszamy do zabawnej podróży bez mapy i odkrywania tajemnic skrywanych w pisarskim wszechświecie. Dla chętnych mamy pozornie trudny quiz z beletrystyki, by przywołać miejsca, czyli „Ćwiczenia z geografii kreowanej”. Podpowiedzi są „Poza mapą” w wystawowym IMAGINARIUM LITERACKIM. Wystarczy mocno się rozglądać. Tylko 35 pytań, poważnych i z humorem. Gdzie leży Prawiek? Czy Wycinanki są do czytania? Znacie Literacki Koniec Świata lub mistrzynię wyobraźni i osobliwą fankę wszelkich kapci, łapci, papci oraz wszelkich niedoparek? A może dziwacznych koneserów żab? Potraficie przetłumaczyć z jęz. starolailońskiego: „Jeździć brawurowo na małym różowym słoniu bez ucha, potrząsając zarazem chorągiewką bladoniebieską z jedwabnej wstążki i kręcąc młynka palcami krwiście pomalowanymi”? Za każde 5 poprawnych odpowiedzi książka, za całość góra książek. Wypełnioną kartę ( do pobrania też na stronie www.biblioteka.klodzko.pl) należy przynieść do wypożyczalni PiMBP w Kłodzku. Niespodzianka będzie od ręki. Podróż bez mapy tylko do końca lutego 2021 r. Tajniki pisarskiego uniwersum z zagadkową czytelniczą przygodą czekają na fanów dobrej literatury.
Na koniec wyobraźmy sobie, że wszyscy chętnie sięgną po lektury, tak jak np. bohaterka z opowieści Klausa Hagerupa „O dziewczynce, która chciała ocalić książki” Warszawa 2019). Dlaczego...? Sprawdźcie sami. Albo zaproście „Panią Wyobraźnię”...
Poza mapą • IMAGINARIUM LITERACKIE
IX 2020 – II 2021 • wystawa w holu wypożyczalni
Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Dąbrowskiej w Kłodzku
Koncepcja i realizacja • Mariola Kowalcze
