Skarb średzki

gdzie: Wrocław, Muzeum Narodowe, pl. Powstańców Warszawy 5
kiedy: 2014-10-01 - 2014-10-28
bilety: Wstęp płatny
organizator: Muzeum Narodowe we Wrocławiu
partner: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Odzyskane z rąk prywatnych i nigdy wcześniej niepokazywane elementy Skarbu średzkiego można będzie zobaczyć podczas tegorocznej prezentacji Skarbu w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Trzy fragmenty zostały odnalezione przez służby śledcze w 2005 r. i do czasu zakończenia procedur sądowych i konserwatorskich nie mogły być prezentowane publicznie.

Podczas obecnej prezentacji słynnego Skarbu średzkiego po raz pierwszy wystawione zostaną dwa oryginalne fragmenty korony: orzeł z trzema perłami pierwotnie będący prawdopodobnie zwieńczeniem centralnego segmentu oraz kwiaton łączący dwa segmenty. Po konserwacji oba te elementy zostaną włączone do zrekonstruowanej korony. Trzeci niepokazywany wcześniej zabytek to pierścień z perłą, opatrzony nierozszyfrowaną jak dotąd inskrypcją, powstały na początku XIII w.

„Pojawienie się tych zabytków daje nadzieje na pełniejsze odtworzenie pierwotnego, rozproszonego znaleziska” - uważa Jacek Witecki z Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
  Najcenniejszą częścią Skarbu średzkiego jest korona, jej poszczególne segmenty zdobione są naprzemiennie trójlistnymi plakietami z barwną emalią i dużymi szafirami oraz mniejszymi granatami, akwamarynami, szmaragdami, spinelami, tektytami i perłami. Segmenty zwieńczone są figurami orłów trzymających w dziobach pierścienie i połączone szpilami, z których każda zakończona jest kwiatonem. Korona ze Środy Śląskiej jest klejnotem kobiecym zamówionym z okazji ślubu, na co wskazuje motyw pierścieni – oznaka małżeńskiego zobowiązania i symbol dobrej wróżby. Prawdopodobnie jej ostatnią właścicielką była Blanka de Valois, pierwsza żona Karola IV, zmarła w 1348 roku, a więc niedługo przed domniemanym czasem ukrycia i utraty skarbu. Korona wykonana została w XIV wieku i jest jedyną istniejącą koroną tego rodzaju, a niezwykle wysoka jakoś pracy złotnika nadaje jej wyjątkową wartość. Drugim pod względem wartości klejnotem jest kolista zapona, ozdobiona pośrodku kameą z chalcedonu, z przedstawieniem orła. Dookoła kamei oraz na zewnętrznym kręgu zapony umieszczone są szlachetne kamienie – granaty i szmaragdy. W kręgu zewnętrznym zachował się szafir oraz perły w wieńcach szmaragdów i granatów. Zapony tego typu służyły do spinania ceremonialnych płaszczy dworskich oraz szat koronacyjnych i liturgicznych.
 
Na wystawie pokazane zostaną również dwie złote zawieszki z końca XII wieku używane jako ozdoba głowy kobiecej (zdobione filigranem oraz szafirami, cytrynami, granatami i perłami), druga skromniejsza para zawieszek, złote pierścienie (jeden z niezachowanym pierścieniem, drugi z szafirem), sygnet z motywem półksiężyca i gwiazdy, taśma zdobnicza przeznaczona do okuwania cennych przedmiotów oraz część odnalezionych złotych monet.

Historia odnalezienia skarbu średzkiego
W maju 1988 roku, na podmiejskim wysypisku w Środzie Śląskiej, odnaleziono złote przedmioty, które trafiły tam wraz z ziemią i gruzem z prac rozbiórkowych na terenie Starego Miasta. Wiadomość o odkryciu przyciągnęła wkrótce poszukiwaczy amatorów i dotarła do służb archeologicznych. W wyniku przeprowadzonej akcji odzyskano złote i srebrne przedmioty, które po scaleniu stworzyły unikatowej wartości zespół średniowiecznych klejnotów i monet. Miejsce i prawdopodobny czas ukrycia drogocennych przedmiotów i monet – przed połową XIV wieku oraz charakter klejnotów pozwalają przypuszczać, że stanowiły one bankowy depozyt zastawny, pochodzący ze skarbca Luksemburgów, z czasów panowania Karola IV. Wiadomo, że władca ten zaciągał pożyczki u żydowskich bankierów w Środzie Śląskiej. Skarb przekazany został do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu i po raz pierwszy pokazany tam w 1997 roku, następnie znalazł się, jako stały depozyt na ekspozycji w Środzie Śląskiej. Korona i inne zabytki były prezentowane na wystawach w Warszawie, Dreźnie, Valladolid, Brukseli, Berlinie i Pradze.
 
 
Godziny otwarcia:
Środa 10.00 - 16.00
Czwartek 10.00 - 16.00
Piątek 10.00 - 16.00
Sobota 10.00 - 17.00
Niedziela 10.00-17.00
 
 
Ceny biletów:
normalny - 15 zł
ulgowy - 10 zł
dla grup szkolnych - 5 zł
rodzinny - 10 zł (rodzic), 5 zł (dziecko)
dzieci do lat 7 - bezpłatnie
dzieci do lat 16 - 1 zł (wejście na wystawy stałe)
bilet specjalny - 1 zł

W soboty wstęp bezpłatny na wystawy stałe.

 
 

Informacja pochodzi z materiałów prasowych organizatora: www.mnwr.art.pl