53. Międzynarodowy Festiwal Wratislavia Cantans im. Andrzeja Markowskiego ,,MOC UKRAIŃSKIEGO ŚPIEWU”

Narodowy Chór Ukrainy Dumka, najważniejszy chór prezentujący na całym świecie moc ukraińskiego śpiewu, powraca na festiwal Wratislavia Cantans po osiemnastu latach, na rok przed jubileuszem stulecia powstania zespołu. Chwaleni za niepowtarzalny słowiański styl śpiewu – przesycony delikatnością i liryzmem, o pięknej barwie i wielkim ładunku emocjonalnym – wykonają współczesne kompozycje Henryka Mikołaja Góreckiego oraz tradycyjne pieśni sakralne i ludowe ze swojej ojczyzny.

Pieśni Maryjne Góreckiego wydadzą się dobrze znane praktykującym katolikom. Kompozytor, głęboko szanujący polską pobożność wyrażoną w muzyce, nie zmienił melodii popularnych pieśni kościelnych, jedynie dodał prostą i subtelną harmonizację, nadając im w ten sposób szlachetny wyraz. Cykl pięciu pieśni do Matki Bożej powstał, gdy Górecki, po opracowaniu wielu śpiewów ludowych, zainteresował się utworami z wydanego pod koniec XIX wieku śpiewnika, w którym ksiądz Jan Siedlecki spisał pieśni wykonywane przez wiernych w Polsce. Co ciekawe, śpiewnik (w nowym wydaniu) jest do dziś podstawą rodzimej muzyki liturgicznej. Utwór Totus Tuus Górecki napisał z okazji trzeciej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Treść kompozycji nawiązuje do motta z herbu biskupiego Karola Wojtyły. Dzieło cieszy się niesłabnącą popularnością wśród chórów na całym świecie, podobnie jak Amen. Tekst tego utworu stanowi jedynie słowo „amen”, powtórzone szesnaście razy, ubierane przez kompozytora w coraz to inną szatę harmoniczno-brzmieniową. Dzięki długim, wolno postępującym dźwiękom, przypominającym spokojny oddech, kompozycja ma charakter modlitewnej kontemplacji, a nakładanie się partii wokalnych tworzy wrażenie katedralnego pogłosu.

Podczas koncertu przeniesiemy się także na Ukrainę: usłyszymy ukraińskie pieśni ludowe oraz sakralny śpiew oparty na wyrafinowanej prawosławnej polifonii, m.in. autorstwa Dymitra Bortniańskiego, nazywanego Palestriną Wschodu. To właśnie chór Dumka był jednym z pierwszych zespołów, który pod koniec XX wieku rozpoczął starania o odrodzenie się muzyki sakralnej na Ukrainie. Natomiast Pieśni kupalskie, opracowane przez współczesnego kompozytora Jewhena Stankowycza, są związane z obchodzonym przez Słowian w noc przesilenia letniego, najkrótszą w roku, świętem pogańskiego bóstwa płodności Kupały (później zastąpionym przez Noc Świętojańską). Szczególnie efektownie zapowiada się finał złożony z aranżacji radosnych pieśni weselnych.

Kultura i historia Polaków i Ukraińców przeplata się od stuleci, a szczególna liryczna wrażliwość muzyczna jest wspólna krajom słowiańskim. Koncert łączący tradycje muzyczne nasze i naszych sąsiadów jest bardzo ciekawą i wdzięczną w odbiorze propozycją dla melomanów. Dajmy się porwać mocy nominowanego do nagrody Grammy Narodowego Chóru Ukrainy Dumka!